Vòng Quay Hàng Tồn Kho Là Gì? Cách Tính Và Tối Ưu Các Chỉ Số Hiệu Quả

Vòng quay hàng tồn kho là một chỉ số quan trọng phản ánh hiệu quả sử dụng nguồn lực của doanh nghiệp. Chỉ số vòng quay hàng tồn kho giúp các nhà quản lý đưa ra chiến lược hợp lý nhằm giảm chi phí, cải thiện lợi nhuận và duy trì sự ổn định trong chuỗi cung ứng. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về vòng quay hàng tồn kho, cách tính toán và tối ưu vòng quay hiệu quả nhất.

Vòng quay hàng tồn kho là gì?

Vòng quay hàng tồn kho (Inventory Turnover) là một chỉ số giúp đo lường số lần mà hàng hóa tồn trong kho được bán ra hoặc sử dụng trong một khoảng thời gian nhất định, thường là trong một năm. Chỉ số này không chỉ giúp doanh nghiệp hiểu được tốc độ lưu thông hàng hóa mà còn cung cấp cái nhìn tổng quan về hiệu quả sử dụng tài sản và khả năng đáp ứng nhu cầu thị trường.

Trong thực tế, vòng quay hàng tồn kho được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực từ sản xuất, phân phối đến bán lẻ. Ví dụ: 

• + Trong sản xuất: Theo dõi vòng quay để tối ưu nguyên liệu đầu vào và sản phẩm đầu ra.

• + Trong hoạt động bán lẻ: Đảm bảo hàng hóa phổ biến được tái cung ứng kịp thời, đồng thời giảm thiểu tồn kho không bán được.
   

Tìm hiểu về vòng quay hàng tồn kho

Tại sao cần tính vòng quay hàng tồn kho?

Chỉ số vòng quay hàng tồn kho không chỉ là một con số mà còn thể hiện sức khỏe kinh doanh và quản lý hàng hóa của doanh nghiệp. Chỉ số cao cho thấy hàng hóa lưu thông nhanh, kho được quản lý hiệu quả, giảm thiểu rủi ro tồn kho lâu ngày gây lãng phí tài nguyên. Ngược lại, chỉ số thấp có thể báo hiệu hàng tồn đọng, dẫn đến tăng chi phí lưu kho hoặc nguy cơ hư hỏng hàng hóa.

Vòng quay tồn kho nhanh giúp giải phóng vốn đầu tư vào hàng tồn kho và cải thiện dòng tiền. Ngoài ra còn giúp doanh nghiệp nắm bắt nhanh cơ hội bán hàng, tránh thiếu hụt hàng hóa khi nhu cầu tăng cao.

Cách tính vòng quay hàng tồn kho

Công thức tính vòng quay hàng tồn kho thường dựa trên công thức sau:

Vòng quay hàng tồn kho = Doanh thu / Giá trị trung bình hàng tồn kho

Trong đó:

• + Doanh thu: Là tổng doanh thu bán hàng trong một kỳ của doanh nghiệp. 

• + Giá trị trung bình hàng tồn kho: Là trung bình cộng giá trị hàng tồn kho đầu kỳ và cuối kỳ, được tính theo công thức:

Giá trị trung bình hàng tồn kho = (Giá trị tồn kho đầu kỳ + Giá trị tồn kho cuối kỳ) / 2

Ví dụ minh họa dưới đây sẽ giúp bạn hình dung dễ dàng hơn:

Một doanh nghiệp có doanh thu năm 2023 là 700 triệu đồng, giá trị trung bình hàng tồn kho là 20 triệu.

=> Khi áp dụng công thức sẽ tính được vòng quay hàng tồn kho = 700.000.000 / 20.000.000 = 35.

Như vậy, vào năm 2023 doanh nghiệp đã quay vòng hàng tồn kho 35 lần. Nếu lấy 365 ngày / 35 lần = 10,4 ngày, nghĩa là cứ trung bình 10,4 ngày doanh nghiệp kết thúc một vòng quay. Dựa vào chỉ số này bạn có thể ước tính được thời gian hết hàng để nhập hàng mới và điều chỉnh chiến lược kinh doanh phù hợp.

Các yếu tố ảnh hưởng đến vòng quay hàng tồn kho

Vòng quay hàng tồn kho chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố khác nhau từ nội bộ doanh nghiệp đến những biến động của thị trường.

Sự thay đổi nhu cầu từ khách hàng có thể tác động đến tốc độ bán hàng, dẫn đến biến động vòng quay hàng tồn kho. Sự thay đổi này có thể đến từ xu hướng tiêu dùng, theo từng thời điểm mua sắm cao điểm hoặc thấp điểm.

Các yếu tố ảnh hưởng đến vòng quay hàng tồn kho

Ngành hàng tiêu dùng nhanh (FMCG) thường có vòng quay hàng tồn kho cao hơn so với ngành công nghiệp nặng hoặc sản xuất. Các sản phẩm có tính thời vụ hoặc dễ hư hỏng như thực phẩm tươi sống đòi hỏi vòng quay hàng tồn kho cao hơn để tránh tổn thất​.

Điều chỉnh chiến lược bán hàng như áp dụng các chương trình marketing, khuyến mãi, giảm giá hoặc tung sản phẩm mới có thể đẩy nhanh quá trình tiêu thụ hàng hóa.

Vòng quay hàng tồn kho bao nhiêu là tốt?

Như đã đề cập ở trên, chỉ số vòng quay hàng tồn kho phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Doanh nghiệp nên kết hợp theo dõi vòng quay hàng tồn kho cùng các chỉ số khác như số ngày tồn kho để có cái nhìn toàn diện và chính xác hơn về hiệu quả quản lý tồn kho.

Chỉ số vòng quay tồn kho cao cho thấy doanh nghiệp quản lý hàng tồn kho tốt, hàng hóa được luân chuyển nhanh. Tuy nhiên, nếu quá cao, có thể dẫn đến thiếu hụt hàng hóa và mất cơ hội bán hàng.

Vòng quay thấp sẽ phản ánh lượng hàng tồn kho dư thừa, dẫn đến chi phí lưu trữ cao và nguy cơ hàng hóa lỗi thời.

Để đánh giá vòng quay hàng tồn kho bao nhiêu là tốt, doanh nghiệp cần cân nhắc về:

• + Loại sản phẩm: Hàng hóa có thời hạn sử dụng ngắn cần vòng quay cao hơn.

• + Chiến lược kinh doanh: Doanh nghiệp tập trung vào dịch vụ khách hàng có thể cần lưu trữ hàng tồn kho lớn hơn để tránh tình trạng thiếu hụt.

• + Tình trạng thị trường: Thị trường cạnh tranh hoặc biến động có thể ảnh hưởng đến chiến lược tồn kho.

Cách tối ưu vòng quay hàng tồn kho

Một số cách dưới đây sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu vòng quay hàng tồn kho:

• + Dự báo nhu cầu chính xác bằng các công cụ và phần mềm để phân tích dữ liệu lịch sử, xu hướng thị trường để duy trình lượng hàng tồn kho phù hợp, tránh tình trạng thừa hoặc thiếu hàng.

• + Làm việc chặt chẽ với các nhà cung cấp để giảm thời gian giao hàng và tăng tính ổn định.

• + Quản lý chặt chẽ dữ liệu hàng tồn kho theo thời gian thực, áp dụng phương pháp quản lý hàng hóa tối ưu như FIFO (nhập trước xuất trước) để giảm hàng lỗi thời hoặc hết hạn, đặc biệt với sản phẩm dễ hư hỏng.

• + Xác định các sản phẩm bán chậm và thực hiện biện pháp xử lý như giảm giá, chạy chương trình khuyến mãi hoặc ngừng nhập thêm hàng để giải phóng không gian kho.

• + Đào tạo nhân viên nắm vững quy trình quản lý hàng tồn kho và sử dụng các công cụ hiện đại để đảm bảo hiệu quả vận hành cao nhất.

Quản lý tốt vòng quay hàng tồn kho không chỉ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí mà còn nâng cao hiệu suất hoạt động. Đây là chìa khóa để tối ưu hóa quy trình kinh doanh, đặc biệt trong bối cảnh thị trường ngày càng cạnh tranh và thay đổi không ngừng. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã nắm rõ hơn về tầm quan trọng và cách áp dụng chỉ số này vào thực tiễn. 

>>> Xem thêm: 7 lỗi sai khi kiểm kê hàng tồn kho doanh nghiệp thường gặp phải

                              Cách phân loại hàng tồn kho chính xác 

CÔNG TY TNHH CƠ KHÍ ÂU VIỆT

Địa chỉ: 2024-2026-2028 Quốc Lộ 1A, Thị Trấn Tân Túc, Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh

Hotline: 0933 733 011 - 0939 232 988

Website: auvietrack.com - auvietrack.net

Au Viet Rack xin chân thành cảm ơn sự đồng hành của quý khách hàng!