Tiêu Chuẩn Kỹ Thuật Bắt Buộc Khi Lắp Đặt Kệ Kho Lạnh

Kệ kho lạnh không chỉ đơn thuần là nơi chứa hàng, mà còn là “xương sống” của cả hệ thống bảo quản lạnh. Lắp đặt đúng tiêu chuẩn kỹ thuật sẽ giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa diện tích, bảo vệ hàng hóa, giảm thất thoát năng lượng và đảm bảo an toàn vận hành. Trong bối cảnh nhu cầu lưu trữ lạnh ngày càng tăng, đầu tư vào kệ kho lạnh chuyên dụng chính là chìa khóa để nâng cao hiệu suất và giữ vững lợi thế cạnh tranh. Khám phá ngay những tiêu chuẩn khi lắp đặt kệ kho lạnh quan trọng để tối ưu hoạt động và bảo vệ an toàn kho của bạn.

Kệ kho lạnh là gì? Vai trò của kệ kho lạnh

Kệ kho lạnh là hệ thống lưu trữ chuyên dụng, hoạt động ổn định ở nhiệt độ -25°C đến 10°C. Nhờ kết cấu vững và vật liệu chịu lạnh, kệ kho lạnh giúp bảo quản hàng hóa ổn định và tối ưu hóa không gian lưu trữ trong môi trường khắc nghiệt. 

Khác với kệ thông thường, kệ kho lạnh phải:

• Ổn định kết cấu ở nhiệt độ thấp (tránh giòn hóa thép, co ngót bu lông).

• Chống ăn mòn do ngưng tụ – băng giá – muối (từ thủy sản, rau quả, môi trường rửa sàn…).

• Tối ưu dung tích lạnh: giảm hành lang, tăng mật độ pallet, kiểm soát nhiệt độ.

• Phù hợp thiết bị nâng trong lạnh sâu (reach truck, VNA, pallet shuttle, AGV), đảm bảo tầm nhìn và khoảng hở cho đồ bảo hộ (PPE) của lái xe trong môi trường sương mù lạnh.

Kệ kho lạnh

Vai trò của kệ kho lạnh

• Tăng mật độ lưu trữ cho phép chứa nhiều pallet hơn trên cùng diện tích hoặc thể tích kho, giúp tận dụng tối đa không gian

• Dễ dàng áp dụng nguyên tắc xuất hàng hỗ trợ FIFO hoặc LIFO phù hợp với đặc thù của hàng hóa

• Tiết kiệm năng lượng nhờ thiết kế kệ giúp luồng gió lưu thông hợp lý, giảm thời gian và quãng đường di chuyển không cần thiết, từ đó cắt giảm điện lạnh

• Giảm rủi ro hư hỏng hàng hóa bằng cách hạn chế va chạm hoặc đổ sập hàng, giúp giảm tổn thất và yêu cầu bồi thường trong chuỗi cung ứng lạnh

Điều kiện môi trường trong kho lạnh và ảnh hưởng đến kết cấu kệ

Điều kiện môi trường trong kho lạnh

Kho lạnh thường duy trì nhiệt độ từ -25°C đến 10°C, kết hợp độ ẩm cao 85% – 95% và hệ thống quạt gió lưu thông liên tục. Môi trường này giúp bảo quản hàng hóa lâu dài nhưng lại gây nhiều áp lực cho kết cấu kệ kho lạnh. Ở nhiệt độ thấp, kim loại co lại, trở nên giòn hơn, trong khi độ ẩm và băng tuyết thúc đẩy quá trình oxy hóa, ăn mòn. Luồng gió mạnh và giao thông xe nâng thường xuyên cũng tạo rung động và nguy cơ va đập, ảnh hưởng đến độ bền của kệ.

Ảnh hưởng đến kết cấu kệ

• Ăn mòn nhanh do hơi ẩm, muối và băng tuyết, làm giảm tuổi thọ.

• Giòn kim loại ở nhiệt độ thấp, dễ gãy khi chịu va chạm mạnh.

• Biến dạng vì co ngót kim loại kết hợp tải trọng băng tuyết tích tụ.

• Lỏng mối nối do rung lắc từ luồng gió và hoạt động xe nâng.

Giải pháp khắc phục

• Sử dụng vật liệu chịu lạnh và chống gỉ như thép mạ kẽm nhúng nóng hoặc phủ sơn tĩnh điện.

• Lắp bulong khóa an toàn hoặc chốt hãm để tránh lỏng mối nối.

• Bố trí luồng gió hợp lý kết hợp hệ thống xả băng để hạn chế tuyết bám.

• Lập kế hoạch bảo trì định kỳ gồm vệ sinh, siết bulong và kiểm tra độ võng beam.

Các tiêu chuẩn kỹ thuật bắt buộc áp dụng tại Việt Nam và quốc tế

Hệ thống tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN, QCVN)

Khi triển khai dự án kho lạnh tại Việt Nam, tùy dự án và địa phương, hồ sơ thường tham chiếu nhóm yêu cầu sau:

• Kết cấu thép và hàn: các TCVN về thiết kế, thi công, nghiệm thu kết cấu thép, mối hàn, dung sai lắp dựng nhằm đảm bảo kết cấu kệ chịu lực, ổn định, an toàn lâu dài trong môi trường nhiệt độ thấp.

• An toàn lao động và thiết bị nâng: QCVN/TCVN về an toàn sử dụng xe nâng, làm việc trong môi trường giá lạnh, chiếu sáng công nghiệp, biển báo an toàn.

• PCCC cho kho lạnh: QCVN/TCVN liên quan thiết kế – nghiệm thu hệ sprinkler, đầu báo, lối thoát nạn; tích hợp với rack (in-rack sprinkler nếu cần).

• An toàn thực phẩm: áp dụng HACCP, ISO 22000/quy định nội bộ khách hàng; bề mặt kệ phải dễ vệ sinh, hạn chế bám bẩn/bong tróc.

• Nền và neo: tiêu chí cường độ, độ phẳng/độ bằng phẳng, xử lý cách ẩm – cách nhiệt nền kho lạnh; quy cách khoan – cấy – neo không làm hư hại vapor barrier.

Tiêu chuẩn kỹ thuật

Yêu cầu kỹ thuật khi lựa chọn loại kệ phù hợp cho kho lạnh

Việc lựa chọn loại kệ kho lạnh phù hợp không chỉ phụ thuộc vào giá thành mà cần xét đến tổng thể các yếu tố kỹ thuật, vận hành và an toàn:

• Nhiệt độ vận hành: Mỗi loại kệ có giới hạn hoạt động khác nhau (ví dụ: kệ selective chịu lạnh tốt hơn kệ sàn tầng). Do đó Vật liệu và lớp phủ bề mặt phải được thiết kế để không giòn, nứt ở nhiệt độ thấp.

• Tải trọng hàng hóa: Phải tính toán kỹ để tránh tình trạng quá tải hoặc lãng phí không gian.

• Tần suất xuất/nhập hàng: Ảnh hưởng đến việc chọn kệ Drive-in (ít nhập xuất) hay kệ Selective (xuất nhập thường xuyên).

• Loại pallet và phương tiện nâng hạ: Quyết định thiết kế chiều cao tầng và độ rộng lối đi. Xe nâng Reach Truck, Counterbalance hay VNA sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới thiết kế layout và kích thước pallet.

• Khả năng chống ăn mòn: Cần ưu tiên vật liệu có sơn tĩnh điện 2 lớp, hoặc mạ kẽm nhúng nóng.

Bên cạnh đó, đặc thù vận hành trong môi trường lạnh yêu cầu kệ phải đảm bảo tính ổn định cao, không biến dạng theo thời gian và không ảnh hưởng đến luồng không khí tuần hoàn bên trong kho.

Yêu cầu kỹ thuật khi lựa chọn loại kệ phù hợp cho kho lạnh

Ưu nhược điểm của từng loại kệ trong môi trường lạnh

Dưới đây là bảng tổng hợp một số loại kệ phổ biến và đánh giá kỹ thuật khi sử dụng trong kho lạnh: 

>>> Xem thêm: 6 Lưu ý quan trọng khi sử dụng kệ kho lạnh công nghiệp

Tiêu chuẩn lắp đặt kỹ thuật chi tiết

Yêu cầu chung về lắp đặt kệ trong kho lạnh

Việc lắp đặt kệ kho lạnh không chỉ là thao tác cơ học mà là một quy trình kỹ thuật yêu cầu độ chính xác cao, đặc biệt trong môi trường có điều kiện nhiệt độ và độ ẩm khắc nghiệt. Những yêu cầu kỹ thuật cơ bản bao gồm:

• Lắp đặt kệ phải đảm bảo độ cân bằng tuyệt đối bằng máy thủy bình hoặc cảm biến điện tử.

• Neo chân kệ bằng bu lông hóa chất xuống sàn bê tông chống nứt nẻ ở nhiệt độ thấp.

• Khoảng cách giữa các chân trụ phải đồng đều và đúng thiết kế kỹ thuật

• Không sử dụng các mối hàn tạm, lắp ráp thủ công không kiểm định.

Ngoài ra, kệ phải được gắn các phụ kiện như nẹp chắn va chạm, gờ chống trượt, bảng cảnh báo tải trọng và ký hiệu hướng dẫn vận hành.

Quy trình lắp đặt chuẩn

Bước 1: Khảo sát kho lạnh và kiểm tra mặt sàn

Đo đạc toàn bộ khu vực lắp đặt và kiểm tra độ phẳng sàn, đảm bảo sai số không vượt quá ±2 mm trên 1m để tránh nghiêng, lệch kệ. Đồng thời ghi nhận vị trí dàn lạnh, quạt gió và lối di chuyển xe nâng để bố trí hợp lý.

Bước 2: Định vị chính xác bằng laser

Sử dụng máy laser và thước đo để định vị từng vị trí chân kệ theo bản thiết kế bố trí. Bước này giúp đảm bảo hệ thống kệ thẳng hàng, tối ưu không gian và phù hợp luồng giao thông trong kho.

Bước 3: Lắp dựng kết cấu chính

Bắt đầu dựng các trụ chính, tiếp đến là lắp thanh ngang (beam) và giằng chéo theo đúng thứ tự kỹ thuật. Việc lắp theo trình tự logic giúp tăng độ vững chắc và an toàn cho toàn bộ hệ thống.

Bước 4: Kiểm tra và siết chặt liên kết

Kiểm tra toàn bộ mối nối, bulong, chốt hãm, sau đó siết chặt bằng súng lực mô-men xoắn đúng chuẩn. Điều này đảm bảo kệ không bị lỏng hoặc rung lắc khi vận hành ở nhiệt độ thấp.

Bước 5: Kiểm định và thử tải

Thực hiện kiểm định nội bộ, đặt hàng thử để kiểm tra tải trọng từng tầng và đo độ võng beam. Chỉ khi kệ đạt chuẩn ổn định và an toàn mới bàn giao đưa vào sử dụng.

Quy trình lắp đặt kệ kho lạnh

Rủi ro thường gặp khi không tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật

Bỏ qua các tiêu chuẩn kỹ thuật trong lắp đặt và vận hành kệ kho lạnh có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng:

• Sập đổ kệ: Việc lắp đặt kệ kho lạnh mà không tuân thủ đúng tải trọng thiết kế, sai thông số kỹ thuật của beam, cột trụ, hoặc neo nền không chắc chắn có thể dẫn đến sập đổ kệ. 
• Ăn mòn nhanh: Kệ kho lạnh thường hoạt động trong môi trường ẩm ướt, nhiệt độ thay đổi liên tục và đôi khi tiếp xúc với hóa chất bảo quản. Nếu không sử dụng vật liệu chống ăn mòn hoặc lớp phủ bảo vệ phù hợp, cột trụ và beam sẽ nhanh chóng bị mục, dẫn đến giảm khả năng chịu tải và nguy cơ hư hỏng sớm. 
• Giảm hiệu suất lưu trữ lạnh: Bố trí kệ không đúng khoảng cách, thiết kế không phù hợp với luồng gió lạnh hoặc khối lượng hàng hóa có thể gây phân bố nhiệt độ không đồng đều trong kho dễ khiến hàng hóa hư hỏng.
• Tăng nguy cơ tai nạn lao động: Lối đi hẹp, thiếu barrier bảo vệ, hoặc không kiểm soát vận tốc xe nâng và thao tác của nhân viên là những yếu tố rủi ro phổ biến.
• Vi phạm pháp luật và mất chứng chỉ: Không tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật Việt Nam (TCVN/QCVN), PCCC hoặc HACCP dẫn đến nguy cơ doanh nghiệp bị thanh tra và xử phạt hành chính. 

Rủi ro thường gặp

Kết luận

Lắp đặt kệ kho lạnh đạt chuẩn kỹ thuật không chỉ đảm bảo an toàn vận hành mà còn tối ưu không gian, nâng cao hiệu suất và kéo dài tuổi thọ kho lạnh. Việc tuân thủ tiêu chuẩn giúp doanh nghiệp tránh rủi ro pháp lý, giảm chi phí bảo trì, đồng thời tăng năng lực cạnh tranh và uy tín thương hiệu trong bối cảnh ngành logistics lạnh, thực phẩm, dược phẩm đang phát triển mạnh. Liên hệ ngay Au Viet Rack - Nhà cung cấp giải pháp kệ kho lạnh đạt tiêu chuẩn kỹ thuật tại hotline 0933 733 011 hoặc 0944 873 938, để được tư vấn toàn diện nhất cho nhà kho của bạn.

Các câu hỏi thường gặp (FAQ)

Kệ kho lạnh có cần kiểm định định kỳ không?

Có. Theo quy định, hệ thống kệ lưu trữ công nghiệp trong kho lạnh phải được kiểm định kỹ thuật định kỳ ít nhất 6–12 tháng/lần hoặc sau mỗi lần thay đổi thiết kế hoặc xảy ra va chạm.

Có thể sử dụng kệ kho thông thường trong kho lạnh không?

Không nên. Kệ kho thông thường không có khả năng chống ăn mòn và chịu lạnh sâu, dễ bị rỉ sét, cong vênh hoặc gãy kết cấu trong điều kiện lạnh và ẩm.

Lựa chọn vật liệu nào phù hợp cho kệ kho lạnh âm sâu –25°C?

Ưu tiên sử dụng thép mạ kẽm nhúng nóng hoặc inox 304/316 với lớp sơn epoxy chịu lạnh. Tránh dùng sơn thường hoặc thép đen.

Kệ Selective hay Drive-in phù hợp cho kho lạnh nhỏ?

Với kho lạnh nhỏ, kệ Drive-in giúp tối ưu không gian, phù hợp cho sản phẩm cùng loại và ít xuất nhập. Nếu cần linh hoạt hơn, chọn kệ Selective.

CÔNG TY TNHH CƠ KHÍ ÂU VIỆT

Địa chỉ: F5/70D, Ấp 6, Xã Hưng Long, Thành phố Hồ Chí Minh

Hotline: 0933 733 011 hoặc 0944 873 938

Email: info@auvietrack.com

Website: auvietrack.com

Au Viet Rack xin chân thành cảm ơn sự đồng hành của quý khách hàng!