Khái Niệm Về Mô Hình 1PL, 2PL, 3PL, 4PL, 5PL Trong Logistics

Các hoạt động logistics luôn hiện hữu trong tất cả các doanh nghiệp giúp hàng hóa từ nơi sản xuất có thể tiếp cận đến các nhà bán lẻ cũng như đến tay khách hàng. Mỗi doanh nghiệp đều chọn cho mình một mô hình logistics riêng để phù hợp nhất với tiềm lực của công ty. Hiện nay, có 5 mô hình logistics được áp dụng cho các doanh nghiệp, đó là mô hình 1PL, 2PL, 3PL, 4PL, 5PL. Vậy mô hình logistics 1PL, 2PL, 3PL, 4PL, 5PL là gì? bao gồm những hoạt động nào và ứng dụng của nó ra sao? Hãy cùng Au Viet Rack tìm hiểu ngay trong bài viết sau đây nhé!

1PL  (First Party Logistics hay Logistics tự cấp)

Mô hình 1PL hình thức logistics được quản lý trực tiếp bởi chủ sở hữu hàng hóa. Những doanh nghiệp này sẽ thực hiện tất cả các hoạt động từ sản xuất đến lưu trữ, quản lý kho hàng, xử lý đơn đặt hàng, đóng gói, vận chuyển và giao hàng. Để làm được điều này thì doanh nghiệp cần phải đầu tư đầy đủ cơ sở hạ tầng và trang thiết bị như kho bãi, thiết bị xếp dỡ, phương tiện vận chuyển, nhiên liệu và các công cụ khác hỗ trợ quản lý các quy trình quản lý kho và xuất nhập khẩu. Ngoài ra thì các doanh nghiệp này cũng cần đào tạo kỹ năng chuyên môn cho nhân sự để thực hiện các hoạt động logistics.

Ví dụ: công ty giá kệ, pallet Au Viet Rack thực hiện sản xuất sản phẩm, xử lý đơn hàng, đóng gói và vận chuyển trực tiếp đến kho hàng của khách.

1PL sẽ thuộc vào 2 dạng doanh nghiệp như sau:

- Dạng 1: đây là những doanh nghiệp nhỏ có nhu cầu vận chuyển hàng hóa đến những khu vực lân cận hoặc trong nước. Những kiện hàng này có kích thước vừa và nhỏ, dễ vận chuyển.

- Dạng 2: đây là các tập đoàn lớn có nguồn lực dồi dào để đầu tư riêng cả hệ thống logistics bao gồm đầy đủ các quy trình như các công ty chuyên về logistics, dành cho hoạt động xuất nhập khẩu trong và ngoài nước. 

Ưu nhược điểm của 1PL

- Ưu điểm của 1PL là doanh nghiệp làm chủ được mọi hoạt động logistics, mang tính chủ động cao, có thể tự thực hiện xuất nhập hàng hóa ở bất kỳ thời điểm nào.

- Nhược điểm của 1PL: đối với các doanh nghiệp nhỏ thì việc tự quản lý tất cả có thể dẫn đến việc quá tải, thiếu nguồn lực, quy trình không đầy đủ hoặc chắp vá, làm giảm hiệu quả, nhiều rủi ro và tốn kém chi phí.

>>> Những phương pháp quản lý hàng tồn kho hiệu quả nhất hiện nay

2PL (Second Party Logistics hay Cung cấp dịch vụ logistics bên thứ hai)

2PL là hình thức thuê dịch vụ từ các công ty bên ngoài để thực hiện một hoạt động đơn lẻ. Mô hình này thường được áp dụng cho các doanh nghiệp muốn áp dụng 1PL nhưng lại không có đủ nguồn lực cho một khâu cụ thể nào đó. Các dịch vụ mà các công ty bên ngoài thường đảm nhận có thể kể đến như: dịch vụ kho bãi, vận chuyển, làm thủ tục hải quan, thanh toán,... Mọi hoạt động logistics lúc này vẫn được quản lý bởi chủ sở hữu hàng hóa, các công ty làm dịch vụ 2PL sẽ không chịu trách nhiệm cho các hoạt động khác nằm ngoài hợp đồng. Việc thuê ngoài này cũng giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí và đẩy nhanh quy trình hơn so với việc cố gắng tự thực hiện khi chưa đủ nguồn lực.

Các công ty cung cấp dịch vụ 2PL thường sẽ là những hãng tàu, công ty vận tải đường bộ hoặc đường hàng không.

Ví dụ: công ty cơ khí Au Viet Rack mở rộng phạm vi cung cấp giá kệ từ trong nước ra quốc tế. Vì vậy công ty sẽ cần thuê dịch vụ logistics bên thứ hai để vận chuyển hàng hóa ra nước ngoài bằng đường biển khi có nhu cầu xuất khẩu.

3PL (Third Party Logistics – Cung cấp dịch vụ Logistics bên thứ ba)   hay logistics theo hợp đồng)

3PL là hình thức thuê công ty logistics bên ngoài đảm nhận tất cả hoặc một số các hoạt động logistics có chọn lọc. Các công ty này sẽ đại diện danh nghĩa của chủ sở hữu hàng hóa, đứng ra thực hiện thủ tục xuất khẩu, cung cấp chứng từ giao nhận vận tải và vận chuyển nội địa, làm thủ tục thông quan hàng hóa và đưa hàng đến điểm đến quy định. Các công ty này thường sẽ ký hợp đồng một năm hoặc xử lý những yêu cầu không thường xuyên với doanh nghiệp sở hữu hàng hóa. Ngoài ra, các công ty bên thứ ba cũng phải chịu trách nhiệm về việc bảo quản hàng hóa nguyên vẹn, giao hàng đúng thời gian và địa điểm. Bên cung cấp dịch vụ 3PL thường sẽ là các công ty dịch vụ logistics, forwarder, công ty vận tải,...

Ví dụ: Nếu công ty giá kệ sắt Au Viet Rack sử dụng dịch vụ 3PL thì chỉ cần chuyên tâm vào việc sản xuất, phía công ty cung cấp dịch vụ phải chịu trách nhiệm đóng gói sản phẩm, lưu trữ và bảo quản, vận chuyển đến kho khách hàng trong nước, nếu có đơn hàng quốc tế thì sẽ cần làm các thủ tục cần thiết và vận chuyển ra nước ngoài.

4PL (Fourth Party Logistics – Logistics chuỗi phân phối hay nhà cung cấp Logistics chủ đạo)

4PL là mô hình được phát triển dựa trên mô hình 3PL nhưng sẽ rộng hơn và bao quát tất cả các hoạt động của 3PL. Bên cung cấp dịch vụ 4P sẽ đảm đương toàn bộ các hoạt động logistics bao gồm: quản lý nguồn lực, trung tâm điều phối kiểm soát, các chức năng kiến trúc và tích hợp các hoạt động logistics, quản lý tiến trình kinh doanh, dịch vụ công nghệ thông tin,….

4PL không chỉ thực hiện các hoạt động logistics đơn lẻ mà mục tiêu của nó là hướng tới xây dựng chuỗi phân phối mang tính thống nhất, liền mạch, có giá trị cốt lõi, mang tầm chiến lược, có ảnh hưởng lâu dài đến mọi hoạt động trong chuỗi cung ứng của công ty. Dịch vụ này sẽ giúp công ty hoạt động hiệu quả với chiến lược logistic tối ưu nhất, từ đó mở rộng phạm vi doanh nghiệp ra thị trường quốc tế.

Ví dụ: công ty giá kệ pallet sắt sẽ được bên cung cấp dịch vụ 4PL vạch ra các chiến lược cho chuỗi cung ứng và tự tay thực hiện tất cả các quy trình logistics từ nhà máy đến tay khách hàng, lập kế hoạch nhập hàng hóa cũng như xuất hàng, quản lý nguồn lực, quản lý tiến trình kinh doanh sao cho phù hợp nhất với doanh nghiệp.

5PL (Cung cấp dịch vụ logistics bên thứ năm)

5PL là một mô hình thuê ngoài logistics mới phát triển trong vài năm gần đây để theo kịp với sự phát triển của thương mại điện tử. Nó bao gồm tất cả các hoạt động của 3PL và 4PL nhưng sẽ được phân phối trên nền tảng thương mại điện tử. Sự thành công của dịch vụ 5PL nằm ở ba hệ thống: hệ thống quản lý đơn hàng (OMS), hệ thống quản lý kho hàng (WMS) và hệ thống quản lý vận tải (TMS). Các hệ thống này có sự thống nhất và liên kết chặt chẽ với nhau. Bên công ty dịch vụ 5PL cũng cung cấp một số dịch vụ có lợi khác như tiện ích cuộc gọi hoặc thanh toán trực tuyến cho khách hàng. Họ thay mặt chủ sở hữu hàng hóa để thương lượng với các bên cung cấp dịch vụ khác như các phương tiện chuyên chở, hàng hải, hàng không,...

Ví dụ: công ty Au Viet Rack kết hợp với công ty 5PL để phân phối sản phẩm trên nền tảng thương mại điện tử. Công ty 5PL sẽ chịu trách nhiệm tất cả các hoạt động logistics dựa trên nền tảng đó, cung cấp các thông tin thị trường, dự báo cầu thị trường và lên kế hoạch cung ứng sao cho hiệu quả nhất.

>>> Tham khảo: Các loại kệ kho Logistics chất lượng cập nhật 2024

Mỗi mô hình logistics đều có những điểm mạnh và điểm yếu riêng. Các doanh nghiệp cần cân nhắc thật kỹ về nhu cầu và tiềm lực của công ty, từ đó lựa chọn mô hình logistics lý tưởng nhất. Việc lựa chọn mô hình đúng đắn không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, tiền bạc mà còn mang lại cơ hội phát triển về lâu về dài cho doanh nghiệp